Bab 3 : Pengangkutan

Pengangkutan

Peranan Pengangkutan

1. Pengangkutan merujuk kepada usaha untuk memindahkan barang atau orang dari satu tempat ke suatu tempat .
2. Peranan pengangkutan :

-          Mengimbangi bekalan barang untuk membantu peniaga megangkut barang-barang dari tempat yang menghadapi lebihan ke tempat yang menghadapi lebihan ke tempat yang memerlukannya .

-          Mengurangkan kos penyimpanan stok kerana peniaga tidak mempunyai stok yang berlebihan dan peniaga kekurangan bekalan dapat diatasi dalam masa yang singkat .

-          Memperluaskan pasaran kerana barang-barang dapat diangkut ke merata tempat untuk dipasarkan dan barang-barang dapat diangkut ke tempat yang jauh

-          Membantu pengeluaran secara besar-besaran untuk barang-barang dipasarkan di merata-rata tempat dan ini dapat menambahkan jualan barang

-          Mengelakkan pembaziran untuk barang-barang yang tidak tahan lama seperti ikan , sayur-sayuran , dan buah-buahan dapt dipasarkan dengan segera . Ini mengelakan pembaziran .

-          Memberi lebih banyak pilihan kepada pengguna , pengguna boleh membandingkan harga , sifat dan kuantiti barang dan meninggikan taraf hidup pengguna

-          Menggalakan aliran masuk modal melalui pelaburan asing dan pelancungan untuk aliran wan dalam masyarakat menjadi aktif dan mencipta lebih banyak peluang pekerjaan

-          Membantu penyebaran sains dan teknologi

-          Membantu pertumbuhan ekonomi dan pembangunan negara

-          Memudahkan pergerakan tenaga buruh

Jenis Pengangkutan

1.    Terdapat empat jenis pengangkutan iaitu;

-   Pengangkutan darat

-   Pengangkutan laut

-   Pengangkutan udara

-   Saluran paip

2.    Pengangkutan darat

-    Pengangkutan Jalanraya terdiri daripada pengangkutan;

haiwan             -   lembu, kuda

kenderaan        -   lori, van

Kelebihan   

-   Boleh serah barang dari pintu ke pintu

-   jimatkan masa

-   Kerja pemunggahan kurang

-   risiko barang rosak sedikit

-   Murah dan cepat  untuk jarak dekat

-   sesuai bawa barang diperlukan segera

-   Tiada jadual perjalanan

-   Kemudahan kenderaan mudah didapati dan banyak

-   Mudah hubungi kawasan pendalaman

Kekurangan

-          Mahal dan lambat bagi jarak jauh

-          sebab kesesakan lalu lintas / kemalangan / kenderaan rosak

-          Ruang muatan terhad

-          Tidak sesuai mengangkut barang mudah pecah (contoh: kaca, seramik)

-         Kospenyelenggaraan tinggi

-          Pembaziran tenaga buruh

Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ)  

Bidang tugasnya:

-          Daftar  kenderaan bermotor

-          Keluarkan lesen kenderaan dan cukai jalan

-          Uji dan keluarkan lesen memandu

-          Keluarkan permit sekolah memandu

-          Kawal dan tetapkan tambang kenderaan awam

-          Kuatkuasakan undang-undang jalan raya

-          Uji dan memberi lesen kepada konduktor bas

-          Kerjasama dengan Lembaga Perlesenan Kenderaan Perdagangan dalam urusan perlesenan kenderaan komers

Lembaga Pelesenan Kenderaan Perdagangan  (LPKP)

Bidang tugasnya:

-          Kawal kegunaan  pengangkutan kenderaan awam seperti teksi dan bas demi menjaga kepentingan orang awam

-          Keluarkan lesen kenderaan perkhidmatan awam dan lesen kenderaan perdagangan  iaitu;

• Lesen Pembawa A

-   benarkan kenderaan bawa barang orang lain / untuk disewa

• Lesen Pembawa C

-          hanya benarkan kenderaan bawa barang sendiri

-          kenderaan tidak boleh disewa

Pusat Pemeriksaan Kenderaan Berkomputer (PUSPAKOM)

Bidang tugasnya:

-          Periksa dan uji kenderaan komersil dan pastikan selamat digunakan

Pengangkutan Rel  

-          contoh seperti relbas, kereta api, komuter, LRT

Kelebihan  

-          Murah dan cepat bagi jarak jauh

-          Ruang muatan lebih luas

-          Sesuai untuk bawa barang pukal / berat / kuatiti banyak / bernilai rendah

-          seperti  kayu balak , simen, pasir

-          Lebih selamat / kurang kemalangan dan selesa

-          Masa bertolak dan tiba diketahui

-          mudahkan peniaga hantar / tunggu barang

-         Adagerabak khas untuk bawa barang

Contoh:     gerabak bertangki – petrolium , simen, susu getah

gerabak panjang / terbuka – kayu balak, kontena

-          ada kemudahan kontenarisasi

Kekurangan

-          Mahal dan lambat bagi jarak dekat

-          Tiada perkhidmatan pintu ke pintu

-          Banyak kerja pemunggahan

-          risiko barang rosak / hilang tinggi

-          Tidak fleksibel kerana arah dan masa perjalanan ditetapkan

-         Kospenyelenggaraan tinggi

-          Rangkaian perkhidmatan keretapi terhad

-          tidak semua bandar dihubungkan dengan perkhidmatan kereta api

Keretapi Tanah Melayu Berhad (KTMB) 

-          Bidang tugasnya meliputi:

Sediakan landasan, stesen, menetapkan jadual perjalanan dan tambang

Sediakan dua perkhidmatan utama iaitu:

+            keretapi penumpang                à  keretapi mel, ekspres, komuter

+            keretapi barang / kargo            à  gerabak bertangki

3.    Pengankutan Laut

-          sangat penting dalam perdagangan antarabangsa

-          terdiri daripada:

Perkapalan antarabangsa

-  belayar merentasi lautan besar

-  contoh:  kapal kargo, kapal kerentan, kapal penumpang

Perkapalan dalam negeri

-  belayar sepanjang pantai

-  contoh: feri, kapal pesisir pantai

Jenis kapal

Kapal kargo

-          kapal  khas bawa kargo dan sedikit penumpang

-          belayar ikut  jalan dan jadual tetap

-          hanya singgah di pelabuhan yang ditetapkan

-          tidak dapat dicarter tetapi ruangnya boleh disewa

-          tambang ditetapkan oleh Persidangan Perkapalan

-          terdapat pelbagai jenis kapal kargo khas iaitu:

+   kapal kontena  à  khusus untuk membawa kontena

+   kapal tangki     à  khusus untuk membawa petrolium, bahan kimia,                                                     gas asli cecair

+   kapal penyetoran sejuk  à  ada bilik sejuk untuk simpan daging, sayur

Kapal kerentan (kapal tramp)

-          kapal  khas bawa kargo pukal sahaja  seperti  kayu balak, bijih timah

-          boleh ditempah / sewa atau dicarter

-          tidak belayar ikut  jalan dan jadual yang tetap

-          belayar ke mana-mana destinasi mengikut arahan pencarter / penyewa

-          kapal boleh dicarter  untuk satu pelayaran (carter perjalanan) atau untuk satu tempoh (carter masa)

-          boleh dicarter / sewa di Pasaran Baltik

-          tambang boleh ditawar

Kapal penumpang

-          kapal yang bawa penumpang, mel dan sedikit  kargo

-          belayar ikut  jalan dan jadual yang tetap

-          hanya singgah di pelabuhan yang ditetapkan

-          tambang ditetapkan oleh Persidangan Perkapalan

Kapal pesisir pantai

-          digunakan sepanjang pantai untuk hubungkan bandar tepi pantai dengan pelabuhan

-          tujuannya untuk bawa barang kegunaan dalam negeri dan barang yang dihantar ke pelabuhan utama untuk dieksport

-          contoh: Pelayaran dari pelabuhan Port Dickson ke Pelabuhan Klang

Kelebihan pengangkutan laut

-          mudah dan selamat

-          ruang dan muatan yang luas

-          tidak menghadapi masalah kesesakan lalu lintas di laut

-          tidak memerluan kos penyelenggaraan

-          membantu perniagaan antarabangsa

Kekurangan pengangkutan laut

-          masa perjalanan yang lama

-          tiada penyerahan barang dari pintu ke pintu

-          melibatkan kerja pemunggah yang rumit

Kebaikan Pengangkutan Air

-          Boleh bawa muatan banyak

-          Tambang lebih murah

-          Sesuai untuk bawa barang pukal seperti kayu balak dan bijih timah

-          Lebih selamat sebab kadar kemalangan rendah

-          Tiada kesesakan lalu lintas

-         Kospenyelenggaraan sedikit

-          Banyak pilihan kapal seperti kapal kontena, kapal kargo

-          Ada kemudahan kontenarisasi  -  cepatkan urusan kastam

Kekurangan Pengangkutan Air

-          Tiada serah pintu ke pintu

-          perlukan pengangkutan lain seperti lori untuk bawa barang dari atau ke pelabuhan

-          Kerja pemunggahan yang banyak

-          meningkatkan risiko kecurian dan kerosakan

-          Perjalanan lambat  sampai

-          Perkhidmatan terhad di kawasan yang ada kemudahan pelabuhan / jeti sahaja

Perbadanan Perkapalan Antarabangsa Malaysia (MISC)

Peranannya;

-          Beri kemudahan pengangkutan laut kepada peniaga tempatan untuk mengurangkan pergantungan kepada kapal asing

-          Adakan perjalanan tempatan dan antarabangsa  bagi menghantar kargo

-          Ambil bahagian dalam kontrak perkapalan secara dua hala dengan negara lain

-          Tingkatkan penyertaan kapal Malaysia dalam perkapalan antarabangsa

Jabatan Laut

Peranannya:

-          Daftar dan lesenkan semua kapal dan bot

-          Keluarkan perakuan kecekapan untuk pelaut Malaysia

-          Wujudkan sistem pelayaran yang efisen

-          Selenggarakan pelabuhan

-          Pelihara kawasan perairan supaya bebas dari pencemaran

Lembaga Pelabuhan

contoh:   Lembaga Pelabuhan Kelang

Lembaga Pelabuhan Kuantan

Peranannya;

-          kawal lalu lintas di kawasan pelabuhan

-          sediakan kemudahan pergudangan seperti Gudang Berbon

-          sediakan  dermaga dan tongkang

-          sediakan kemudahan pemunggahan seperti kren, forklift

-          sediakan malim untuk memandu kapal berlabuh

-          sediakan bantuan pelayaran seperti rumah api dan boya

-          sediakan kemudahan limbungan untuk membaiki kapal

-          keluarkan lesen perkapalan kepada kapten kapal dan bot  kecil yang belayar di sekitar pelabuhan

4.    Pengangkutan udara

Terbahagi kepada dua iaitu;

-          kapal terbang

-          helicopter

      Kekurangan

-          Tambang mahal

-          Saiz dan berat kargo dihadkan

-          Tiada serahan pintu ke pintu

-          perlukan pengangkutan lain Kerja pemunggahan yang banyak

-          tingkatkan risiko kecurian dan kerosakan

-          Perkhidmatan terhad di kawasan yang ada kemudahan lapangan terbang sahaja

-          Penerbangan mudah tergendala jika cuaca buruk

-         Kospenyelenggaraan tinggi

Kebaikan   

-          Sesuai bawa barang mahal dan ringan

-          kerana kadar tambang tidak dipengaruhi oleh nilai barang

-          contoh:  ekspot berlian dan emas

-          Sesuai bawa barang yang diperlukan segera

-          yang memerlukan pengangkutan yang cepat / pantas

-          contoh:  bekalan perubatan dan alat ganti jentera

-          Sesuai bawa barang yang tidak tahan lama

-          untuk menjamin agar barang segar dan baik

-          contoh:  bunga dan buah-buahan

-          Sesuai hubungi kawasan pendalaman – gunakan helikopter

-          Barang lebih selamat sebab kawalan keselamatan ketat

-          risiko kecurian kurang

-          oleh itu kos insurans lebih rendah

-         Kospergudangan rendah sebab barang segera dihantar

-          Ada kemudahan kontenarisasi  -  mencepatkan urusan kastam

Sistem Penerbangan Malaysia (MAS)

-          Merupakan badan yang ditubuhkan oleh kerajaan yang telah diswastakan

-          Menyediakan perkhidmatan penerbangan penumpang dan perkhidmatan kargo dalam dan luar negeri

-          Ada penerbangan khas untuk mengangkut jemaah haji

Jabatan Penerbangan Awam (DCA)

Peranannya;

-          Keluarkan lesen dan permit untuk semua jenis pengangkutan udara di Malaysia

-          Sediakan perkhidmatan trafik udara

-          Sediakan bantuan penerbangan dan kejuruteraan

-          Sediakan khidmat bomba dan keselamatan

-          Adakan hak pendaratan dan perjanjian penerbangan dengan negara lain

-          Sediakan pembangunan lapangan erbang

-          Sediakan khidmat kecemasan

5.   Saluran Paip

-          cara hantar barang jenis cecair dan gas seperti  air, petrolium , gas asli  dan gas memasak melalui batang paip

Kebaikan   

-          Barang selamat daripada risiko kecurian

-          Barang segera sampai

-          Jimat kos pengangkutan kerana tidak guna bahan api

-          Kos penyelenggaraan rendah sebab kurang berlaku kerosakan

Kekurangan

-          Kos pemasangan saluran paip tinggi

-          Penggunaannya terhad kepada barang cecair dan gas seperti petrolium, gas dan air

-          Kebocoran mengganggu penggunaan dan sukar dibaiki

Petrolium Nasional Berhad (PETRONAS)

-          Mendapat hak eksklusif / istimewa untuk cari gali, proses dan pasarkan petrolium dan gas di Malaysia

-          Terlibat dalam pembinaan saluran paip daripada Kertih, Trengganu ke Segamat, Johor dan  Singapura

-          Peranan / objektif:

-          cari gali, mengeluar dan mentadbir semua petrolium negara

-          pastikan bekalan petrolium dan hasil petrokimia mencukupi dan pada harga berpatutan

-          galakkan penglibatan bumiputera dalam industri berasaskan petrolium

-          menasihat kerajaan dalam hal ehwal petrolium dan petrokimia